“Con ơi, từ này đọc là gì?”, “Mẹ không biết tiếng Anh, làm sao dạy con được đây?”… Đây có lẽ là nỗi trăn trở chung của rất nhiều bậc phụ huynh trong hành trình cùng con chinh phục ngôn ngữ toàn cầu. Nhiều người mặc định rằng, để con giỏi tiếng Anh thì trước hết ba mẹ phải là một “người thầy” thông thạo. Nhưng thực tế có phải vậy không? Với câu hỏi lớn “Ba mẹ không giỏi tiếng Anh thì giúp con học như thế nào?”, tại Happy Garden, chúng tôi tin rằng câu trả lời nằm ở chính tình yêu thương, sự kiên nhẫn và một chiến lược thông minh. Bạn không cần phải là một chuyên gia ngôn ngữ để trở thành người bạn đồng hành tuyệt vời nhất, thắp lên trong con ngọn lửa đam mê với tiếng Anh.
Hành trình nuôi dạy một đứa trẻ cũng giống như vun trồng một khu vườn. Bạn không cần phải là một nhà thực vật học uyên bác để gieo nên những hạt mầm khỏe mạnh. Điều bạn cần là đất đai màu mỡ, ánh sáng, nước và quan trọng nhất là sự chăm sóc tận tình. Việc học tiếng Anh của con cũng vậy. Vốn tiếng Anh của ba mẹ có thể không phải là “ánh nắng” trực tiếp, nhưng tình yêu và sự hỗ trợ của bạn chính là “mảnh đất” màu mỡ để hạt mầm ngôn ngữ của con nảy nở và vươn cao.
Vậy, đâu là những “phương pháp tưới tiêu” hiệu quả mà ba mẹ có thể áp dụng ngay tại nhà?
Nội dung bài viết
1. Thay đổi tư duy: Từ “người thầy” thành “người bạn đồng hành”
Đây là bước quan trọng nhất, là nền tảng cho tất cả các phương pháp khác. Thay vì đặt áp lực lên vai mình phải “dạy” con, hãy xem mình là một người bạn cùng học, cùng khám phá với con. Khi con hỏi một từ mới mà bạn không biết, đừng ngần ngại nói: “Ồ, từ này hay quá, mẹ cũng chưa biết. Để hai mẹ con mình cùng tra từ điển xem sao nhé!”.
Hành động này mang lại hai lợi ích to lớn:
- Xóa bỏ rào cản tâm lý: Bạn không còn cảm thấy tự ti về khả năng của mình. Con cũng không cảm thấy áp lực phải trả lời đúng. Cả hai đang ở trong một cuộc phiêu lưu khám phá tri thức.
- Dạy con kỹ năng tự học: Bạn đang làm mẫu cho con một trong những kỹ năng quan trọng nhất của thế kỷ 21: khả năng tự tìm kiếm thông tin và giải quyết vấn đề. Con sẽ học được cách sử dụng từ điển, các công cụ trực tuyến và không ngại đối mặt với những điều mình chưa biết.
2. Tạo ra môi trường “tắm” ngôn ngữ tại nhà
Bạn không cần phải nói tiếng Anh cả ngày, nhưng bạn hoàn toàn có thể tạo ra một không gian mà ở đó, tiếng Anh xuất hiện một cách tự nhiên và thường xuyên. Đây được gọi là phương pháp “language immersion” (tắm ngôn ngữ) tại gia.
- Âm nhạc và bài hát: Hãy mở những bài hát tiếng Anh thiếu nhi vui nhộn (như Super Simple Songs, Cocomelon, Pinkfong) trong lúc con chơi, lúc cả nhà ăn sáng. Giai điệu bắt tai và sự lặp lại của ca từ sẽ giúp con thẩm thấu từ vựng và ngữ điệu một cách vô thức.
- Phim hoạt hình và chương trình TV: Thay vì xem các chương trình thuyết minh, hãy chọn những bộ phim hoạt hình có ngôn ngữ đơn giản, hình ảnh sinh động như “Peppa Pig”, “Bluey”, “Paw Patrol”. Ban đầu, con có thể chưa hiểu hết, nhưng qua hình ảnh và ngữ cảnh, con sẽ dần đoán được ý nghĩa.
- Dán nhãn đồ vật: In những mẩu giấy nhỏ ghi tên tiếng Anh của các đồ vật trong nhà (table, chair, door, window, refrigerator…) và dán lên chúng. Mỗi khi đi qua, bạn và con có thể cùng nhau chỉ và đọc to tên đồ vật. Đây là cách học từ vựng trực quan và hiệu quả.
3. Tận dụng công nghệ và các nguồn tài nguyên sẵn có
Trong thời đại số, việc không giỏi tiếng Anh không còn là một rào cản lớn. Có vô vàn công cụ và tài nguyên miễn phí hoặc chi phí thấp mà ba mẹ có thể trở thành người “quản lý” và giới thiệu cho con.
- Ứng dụng học tập: Cài đặt các ứng dụng học tiếng Anh cho trẻ em trên điện thoại hoặc máy tính bảng. Các ứng dụng như Duolingo Kids, Lingokids, ABCmouse… được thiết kế dưới dạng trò chơi, giúp con học mà không cảm thấy nhàm chán. Nhiệm vụ của bạn là kiểm soát thời gian sử dụng và ngồi cạnh khuyến khích con.
- Sách truyện song ngữ và sách tranh: Đây là một kho báu. Với sách tranh, bạn không cần đọc được chữ vẫn có thể cùng con khám phá. Hãy hỏi con: “What is this? It’s a dog! What color is the dog?”. Với sách song ngữ, bạn có thể đọc phần tiếng Việt và chỉ cho con phần tiếng Anh tương ứng.
- Audiobooks (Sách nói): Tìm những câu chuyện cổ tích kinh điển được kể bằng tiếng Anh với giọng đọc chuẩn. Cả nhà có thể cùng nghe trước giờ đi ngủ. Điều này không chỉ giúp con luyện nghe mà còn bồi đắp tình yêu với văn học.
4. Học mà chơi, chơi mà học: Biến tiếng Anh thành một phần của cuộc sống
Đừng biến tiếng Anh thành một môn học khô khan với sách vở và bàn giấy. Hãy lồng ghép nó vào các hoạt động hàng ngày một cách tự nhiên nhất.
- Trò chơi đơn giản: Cùng con chơi “Simon says…” (Simon says touch your nose!), “I spy with my little eye…” (Mẹ thấy một vật có màu đỏ – I spy something red!), hoặc đơn giản là đếm số từ 1 đến 10 bằng tiếng Anh khi lên cầu thang.
- Trong các hoạt động thường ngày: Khi nấu ăn, bạn có thể dạy con tên các loại rau củ (carrot, tomato). Khi con mặc quần áo, hãy nói về màu sắc (blue shirt, red shoes). Chỉ cần những câu đơn giản, lặp đi lặp lại, con sẽ ghi nhớ rất nhanh.
- Khen ngợi và khuyến khích: Đây là “chất dinh dưỡng” quan trọng nhất. Hãy ăn mừng mọi nỗ lực của con, dù là nhỏ nhất. Khi con cố gắng phát âm một từ mới, hãy vỗ tay và nói “Good job!”, “Well done!”. Sự công nhận của ba mẹ sẽ tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi con không sợ mắc lỗi và dám thử sức.
Lời kết
Hành trình cùng con học tiếng Anh khi ba mẹ không tự tin về khả năng của mình không phải là một con đường dễ dàng, nhưng chắc chắn không phải là không thể. Nó đòi hỏi sự kiên trì, sáng tạo và trên hết là một tình yêu thương vô điều kiện. Hãy nhớ rằng, vai trò của bạn không phải là một giáo viên tiếng Anh hoàn hảo, mà là một người truyền cảm hứng, một người bạn đồng hành đáng tin cậy.
Bạn chính là người thắp lên ngọn lửa tò mò, là người cổ vũ khi con vấp ngã, và là người ăn mừng khi con đạt được một cột mốc mới. Giá trị mà bạn mang lại không nằm ở vốn từ vựng hay sự chuẩn xác trong ngữ pháp, mà nằm ở thái độ tích cực và môi trường học tập tràn đầy yêu thương bạn tạo ra. Đó mới chính là món quà quý giá nhất, là mảnh đất màu mỡ nhất để khu vườn ngôn ngữ của con đơm hoa kết trái.
